Туберкулез - бұл қауіпті жұқпалы ауру, оны емдеу ұзақ уақытқа созылады және дәрігердің барлық ұсыныста-рын міндетті түрде орындауды талап етеді. Туберкулез көбіне тыныс алу мүшелерін (ең бастысы өкпе мен бронхты) зақымдайды, бірақ басқа да мүшелерді зақымдауы мүмкін, мысалы, сүйектер мен бұлшықеттер. Осы айырмашылықтарына қарай туберкулездің екі негізгі түрі бар: өкпе туберкулезі және өкпеден тыс туберкулез.
Өкпе туберкулезі ұзақ уақыт бойы симптомсыз өтеді және флюорография немесе кеуде жасушасын рентген суретіне түсірген кезде анықталады.
Туберкулездің белгілері:
- жөтелу және қақырықтың бөлінуімен жөтелу, кейде қанмен;
- ұзақ уақыт бойы 37-37,5 градусқа дейін дене қызуының жоғарлауы;
- тез шаршау және әлсіздіктің пайда болуы;
- тәбеттің болмауы немесе азаюы, салмақ түсіру;
- көп терлеу, әсіресе түнде;
- денеге кішкене жүк түсірген кезде ентіге бастау.
Аталғандардың бір белгісі немесе екі немесе үш белгісі болуы мүмкін. Міндетті емес белгілердің бірі жөтел болады.Үш аптаның ішінде жоғарыда аталғандардың біреуі сақталған кезде бірден терапевт немесе фтизиатр дәрігерге шұғыл бару керек. Туберкулезді ерте анықтау және дұрыс емдеу кезінде жұқтырған адамдар бактерия таратуды тоқтатады және емделуі мүмкін.
Ауру қалай таралады?
Халық үшін негізгі қауіп өкпе туберкулезі, өйткені аурудың тарату жолы – ауа-тамшы арқылы болады. Дені сау адам туберкулезбен ауыратын науқас жөтелген, түшкірген және онымен сөйлескен кезде жұқтыра алады.
Туберкулездің ашық түрімен ауыратын бір науқас 24 сағат ішінде он миллиард бактерия бөледі, жөтелген кезде ауа арқылы таралады және айналасындағы адамдарға жұқтырады. Туберкулезбен ауыратын жануар-лардан сүт өнімдерін пайдалану кезінде болмашы жұқтыруы мүмкін.
Туберкулез:
-қол алысу
-ортақ дәретхананы қолдану
-ыдыс-аяққа, төсек-орын мен киімге жанасқан кезде жұқпайды
Туберкулезбен кім ауруы мүмкін?
Туберкулезбен ауыратын науқастармен байланыста болған кез келген адам туберкулезбен ауруы мүмкін. Байланыстың жақын болғанына қарай, ауру қаупі жоғары болады. Негізінен, туберкулездің дамуына ағзаның қорғаныш күштерінің азаюы әсер етеді яғни, дұрыс тамақтанбау, күйзелісті жағдайлар, АИТВ-инфекция. Туберкулезді, әсіресе мектеп жасындағы балалар мен егде адамдар қабылдағыш. Бірақ туберкулезбен ауыратын науқастармен байланыс жасаған адамдардың барлығы ауырмайды. Ағзаны қорғауға және сол немесе басқа аурулардың пайда болуына иммунитеттік жүйе жауап береді. Туберкулездің дамуы мен өршуі ағзаның әлсіз иммунитеттік жүйесінің нәтижелері болып табылады.
Туберкулезді дамытуға әсер ететін негізгі фактор - иммунитеттің азаюы, оның себептері:
-шылым шегу;
-күйзеліс жағдайлар;
-жеткіліксіз және дұрыс тамақтанбау ;
-жаман тұрмыстық жағдай;
-маскүнемдік;
-нашақорлық;
-АИТВ/ЖИТС;
-созылмалы өкпе ауруы болуы мүмкін.
Туберкулезбен ауырмау үшін не істеу керек?
Ең алдымен салауатты өмір салты!
1. Шылым шекпеңіз - ол тыныс алу жолдарының жергілікті қорғанышын әлсіретеді, ағзаның барлық имму-нитетін азайтады;
2. Ішімдікке салынбау - ол ағзаның жалпы қорғанышын азайтады;
3. Құнарлы тамақтану;
4. Жиі тексеріліңіз - Қазақстанда туберкулезді ерте анықтау үшін халықты жаппай профилактикалық флюорографиялық тексерулер өткізіледі. Зерттелу тегін;
5. Вакциналау - туберкулездің таралуын ескертетін маңызды қадам. Балалар туберкулездік инфекцияларға аса жақын және екпе егілмеген балалардың туберкулезбен ауруы ықтимал.
С.ҚАЙЫР — Шардара аудандық санитариялық- эпидемиологиялық бақылау басқармасы эпидемиологиялық бақылау бөлімінің бас маманы
Өкпе туберкулезі ұзақ уақыт бойы симптомсыз өтеді және флюорография немесе кеуде жасушасын рентген суретіне түсірген кезде анықталады.
Туберкулездің белгілері:
- жөтелу және қақырықтың бөлінуімен жөтелу, кейде қанмен;
- ұзақ уақыт бойы 37-37,5 градусқа дейін дене қызуының жоғарлауы;
- тез шаршау және әлсіздіктің пайда болуы;
- тәбеттің болмауы немесе азаюы, салмақ түсіру;
- көп терлеу, әсіресе түнде;
- денеге кішкене жүк түсірген кезде ентіге бастау.
Аталғандардың бір белгісі немесе екі немесе үш белгісі болуы мүмкін. Міндетті емес белгілердің бірі жөтел болады.Үш аптаның ішінде жоғарыда аталғандардың біреуі сақталған кезде бірден терапевт немесе фтизиатр дәрігерге шұғыл бару керек. Туберкулезді ерте анықтау және дұрыс емдеу кезінде жұқтырған адамдар бактерия таратуды тоқтатады және емделуі мүмкін.
Ауру қалай таралады?
Халық үшін негізгі қауіп өкпе туберкулезі, өйткені аурудың тарату жолы – ауа-тамшы арқылы болады. Дені сау адам туберкулезбен ауыратын науқас жөтелген, түшкірген және онымен сөйлескен кезде жұқтыра алады.
Туберкулездің ашық түрімен ауыратын бір науқас 24 сағат ішінде он миллиард бактерия бөледі, жөтелген кезде ауа арқылы таралады және айналасындағы адамдарға жұқтырады. Туберкулезбен ауыратын жануар-лардан сүт өнімдерін пайдалану кезінде болмашы жұқтыруы мүмкін.
Туберкулез:
-қол алысу
-ортақ дәретхананы қолдану
-ыдыс-аяққа, төсек-орын мен киімге жанасқан кезде жұқпайды
Туберкулезбен кім ауруы мүмкін?
Туберкулезбен ауыратын науқастармен байланыста болған кез келген адам туберкулезбен ауруы мүмкін. Байланыстың жақын болғанына қарай, ауру қаупі жоғары болады. Негізінен, туберкулездің дамуына ағзаның қорғаныш күштерінің азаюы әсер етеді яғни, дұрыс тамақтанбау, күйзелісті жағдайлар, АИТВ-инфекция. Туберкулезді, әсіресе мектеп жасындағы балалар мен егде адамдар қабылдағыш. Бірақ туберкулезбен ауыратын науқастармен байланыс жасаған адамдардың барлығы ауырмайды. Ағзаны қорғауға және сол немесе басқа аурулардың пайда болуына иммунитеттік жүйе жауап береді. Туберкулездің дамуы мен өршуі ағзаның әлсіз иммунитеттік жүйесінің нәтижелері болып табылады.
Туберкулезді дамытуға әсер ететін негізгі фактор - иммунитеттің азаюы, оның себептері:
-шылым шегу;
-күйзеліс жағдайлар;
-жеткіліксіз және дұрыс тамақтанбау ;
-жаман тұрмыстық жағдай;
-маскүнемдік;
-нашақорлық;
-АИТВ/ЖИТС;
-созылмалы өкпе ауруы болуы мүмкін.
Туберкулезбен ауырмау үшін не істеу керек?
Ең алдымен салауатты өмір салты!
1. Шылым шекпеңіз - ол тыныс алу жолдарының жергілікті қорғанышын әлсіретеді, ағзаның барлық имму-нитетін азайтады;
2. Ішімдікке салынбау - ол ағзаның жалпы қорғанышын азайтады;
3. Құнарлы тамақтану;
4. Жиі тексеріліңіз - Қазақстанда туберкулезді ерте анықтау үшін халықты жаппай профилактикалық флюорографиялық тексерулер өткізіледі. Зерттелу тегін;
5. Вакциналау - туберкулездің таралуын ескертетін маңызды қадам. Балалар туберкулездік инфекцияларға аса жақын және екпе егілмеген балалардың туберкулезбен ауруы ықтимал.
С.ҚАЙЫР — Шардара аудандық санитариялық- эпидемиологиялық бақылау басқармасы эпидемиологиялық бақылау бөлімінің бас маманы
